فناوری نانو یا نانوتکنولوژی رشته‌ای از دانش کاربردی و فناوری است که جستارهای گسترده‌ای را پوشش می‌دهد. موضوع اصلی آن نیز مهار ماده یا دستگاه‌های در ابعاد کمتر از یک میکرومتر، معمولاً حدود ۱ تا ۱۰۰ نانومتر است. در واقع نانوفناوری فهم و به کارگیری خواص جدیدی از مواد و سیستمهایی در این ابعاد است که اثرات فیزیکی جدیدی - عمدتا متاثر از غلبه خواص کوانتومی بر خواص کلاسیک - از خود نشان می دهند. نانوفناوری یک دانش به شدت میان‌رشته‌ای است و به رشته‌هایی چون فیزیک کاربردی، مهندسی مواد، ابزارهای نیم رسانا، شیمی ابرمولکول و حتی مهندسی مکانیک، مهندسی برق و مهندسی شیمی نیز مربوط می‌شود. نانوفناوری می‌تواند به عنوان ادامهٔ دانش کنونی به ابعاد نانو یا طرح‌ریزی دانش کنونی بر پایه‌هایی جدیدتر و امروزی‌تر باشد.

اصول بنیادی

یک نانومتر (nm) یک میلیاردیم متر است. برای سنجش طول پیوندهای کربن-کربن، یا فاصلهٔ میان دو اتم بازهٔ ۱۲ تا ۱۵ نانومتر به کار می‌رود؛ همچنین طول یک جفتِ دی‌ان‌آ نزدیک به ۲ نانومتر است. و از سوی دیگر کوچک‌ترین باکتری سلول‌دار ۲۰۰ نانومتر است. اگر بخواهیم برای دریافتن مفهوم اندازهٔ یک نانومتر نسبت به متر سنجشی انجام دهیم می‌توانیم اندازهٔ آن را مانند اندازهٔ یک تیله به کرهٔ زمین بدانیم.[۱]. یا به شکلی دیگر یک نانومتر اندازهٔ رشد ریش یک انسان در طول زمانی است که برای بلند کردن تیغ از صورتش باید بگذرد

شاخه‌های اصلی

 

می‌توان موردهای زیر را شاخه‌های بنیادین دانش نانوفناوری دانست:

  • نانو روکش‌ها
  • نانو مواد
    • نانو پودرها
    • نانو لوله‌ها(نانو تیوب‌ها)
    • نانو کامپوزیت‌ها
  • مهندسی مولکولی
    • موتورهای مولکولی(نانو ماشین‌ها)
  • نانو الکترونیک
    • نانو سیم‌ها
      • DNA نانوسیم ها
    • نانو حسگرها
    • نانو ترانزیستورها
  • کاربردها

فناوری نانو کاربردهای گسترده‌ای در دانش‌های گوناگون دارد که از موردهای مهم آن می‌توان به کاربردهایش در پزشکی برای ساخت داروهای بدون اثرهای جانبی اشاره کرد که تنها بر یک بافت ویژه تأثیر می‌گذارند.

مثلا :

استفاده از نانوتکنولوژی، در درمان بیماری‌های قلبی ـ عروقی


مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد، استفاده از فناوری نانو، می‌تواند در درمان بیماری‌های قلبی ـ عروقی موثر باشد.

به گزارش سرویس علمی پژوهشی ایسکانیوز، به نقل از biomacromolecules، دانشمندان دانشگاه Rutgers اعلام کردند، استفاده از نوعی مولکول‌های مهندسی شده در مقیاس نانو، موسوم به مسدود کننده‌های چربی نانو، می‌تواند در درمان بیماران مبتلا به کلسترول، موثر باشد. تا پیش از این برای از بین بردن، کلسترول بد خون از داروی استاتین استفاده می‌شد. در حالی که هم اکنون محققان معتقدند استفاده از این نانو مولکول‌ها می‌تواند ذخیره چربی اضافی در بدن و بالاخص رگ‌های خونی را تا 75 درصد کاهش دهد.